Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz wiceprzewodniczący ds. silniejszej pozycji Europy na świecie Josep Borrell powiedział: Multilateralizm jest ważny, bo działa. Nie możemy jednak być jedynymi, którzy są „wielostronni”. W czasach rosnącego sceptycyzmu musimy wykazywać zalety i znaczenie systemu wielostronnego. Zbudujemy silniejsze, bardziej zróżnicowane i inkluzywne partnerstwa, aby stać na czele modernizacji i kształtować globalne reakcje na wyzwania XXI wieku ­ również takie, które zagrażają samemu istnieniu ludzkości.

Komisarz do spraw partnerstw międzynarodowych Jutta Urpilainen powiedziała: UE była i będzie największym sojusznikiem systemu wielostronnego i jego instytucji. Bardziej złożone globalne otoczenie wymaga jednak większej jedności, spójności, koncentracji i lepszego wykorzystania naszej zbiorowej siły jako „Drużyny Europy”. Ta nowa strategia, która określa nasze ambicje w zakresie inkluzywnego multilateralizmu i zdecydowane zobowiązanie do jego odnowy, będzie się opierać na konkretnych działaniach.

Określanie i obrona priorytetów i wartości UE w systemie wielostronnym

Aby sprostać wyzwaniom XXI wieku, potrzebujemy więcej, a nie mniej wielostronnego zarządzania i współpracy międzynarodowej opartej na zasadach. UE określiła jasne priorytety strategiczne w kwestiach, z którymi żaden kraj nie może się zmierzyć w pojedynkę: pokój i bezpieczeństwo, prawa człowieka i praworządność, zrównoważony rozwój, zdrowie publiczne oraz klimat. Unia musi teraz realizować te priorytety w trybie wielostronnym, w ramach strategicznego podejścia, aby zapewnić bezpieczniejszy świat i trwałe globalne ożywienie gospodarcze sprzyjające włączeniu społecznemu.

UE musi wzmocnić swoją rolę przywódczą i zapewnić jedność działania na rzecz wspólnego sukcesu. W tym celu będzie rozwijać skuteczniejsze mechanizmy koordynacji w odniesieniu do wspólnych priorytetów i lepiej wykorzystywać swoją zbiorczą siłę, między innymi w oparciu o koncepcję „Drużyny Europy”. Jej aspekt demokratyczny i wyjątkowe zalety regulacyjne są atutami umożliwiającymi budowanie lepszego świata, natomiast jej struktury bezpieczeństwa i obrony wspierają globalne wysiłki na rzecz zachowania, utrzymania i budowania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Modernizacja systemu wielostronnego

Unia będzie nadal wspierać działania Sekretarza Generalnego ONZ na rzecz reform, które mają zapewnić adekwatność systemu wielostronnego do założonych celów i zdolność sprostania obecnym wyzwaniom. Będzie promować modernizację najważniejszych instytucji, takich jak Światowa Organizacja Zdrowia i Światowa Organizacja Handlu. Będzie również inicjować opracowywanie nowych globalnych norm i tworzenie platform współpracy w takich dziedzinach jak opodatkowanie, sfera cyfrowa czy sztuczna inteligencja.

Europa silniejsza dzięki partnerstwu

Zmiana krajobrazu multilateralizmu wymaga partnerstw nowej generacji. Unia zbuduje nowe sojusze z państwami trzecimi, zacieśni współpracę z organizacjami wielostronnymi i regionalnymi, a także z innymi zainteresowanymi stronami, zwłaszcza tymi, z którymi dzieli wspólne wartości demokratyczne, a z innymi będzie dążyć do wypracowania wspólnej płaszczyzny porozumienia. Będzie wspierać kraje partnerskie w skuteczniejszym angażowaniu się w system wielostronny i zapewniać systematyczne monitorowanie dwustronnych zobowiązań na rzecz realizacji celów wielostronnych. UE dąży do budowania bardziej inkluzywnego multilateralizmu. Ważna jest również współpraca z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, a także z sektorem prywatnym i innymi zainteresowanymi podmiotami.

Dalsze kroki

Komisja i Wysoki Przedstawiciel zwracają się do Parlamentu Europejskiego i Rady o zatwierdzenie tego podejścia i o współpracę na rzecz realizacji tych priorytetów.

Kontekst

Aby skutecznie reagować na globalne kryzysy, zagrożenia i wyzwania, społeczność międzynarodowa potrzebuje skutecznego wielostronnego systemu opartego na uniwersalnych zasadach i wartościach. Centralnym elementem systemu wielostronnego pozostaje ONZ. UE i jej państwa członkowskie są największymi darczyńcami finansowymi systemu ONZ, instytucji Bretton Woods i wielu innych forów międzynarodowych, wspólnie zapewniają prawie jedną czwartą wszystkich wkładów finansowych do funduszy i programów ONZ. Jednocześnie państwa członkowskie UE składają się na prawie jedną czwartą zwykłego budżetu ONZ. W Międzynarodowym Funduszu Walutowym i Banku Światowym państwa członkowskie UE dysponują ponad jedną czwartą głosów. Niemal jedna trzecia wkładów finansowych pochodzi od UE i jej państw członkowskich.

Unia ściśle współpracuje z innymi organizacjami i podmiotami międzynarodowymi, takimi jak Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Światowa Organizacja Handlu, Rada Europy, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, oraz w ramach tych organizacji i podmiotów.

Unia dąży ponadto do ściślejszej współpracy z innymi ugrupowaniami regionalnymi i wielonarodowymi, takimi jak Unia Afrykańska, Organizacja Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej czy Wspólnota Państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów, aby stawić czoła wspólnym wyzwaniom i współpracować na szczeblu międzynarodowym.

Dodatkowe informacje

Wspólny komunikat

Zestawienie informacji na temat multilateralizmu

UE–ONZ: globalni partnerzy 

Źródło: Komisja Europejska