Inwestycje w badania naukowe i innowacje to inwestycje w przyszłość Europy. To coś, co pozwala konkurować w świecie oraz zachować wyjątkowy model społeczny Europy. KE przedstawiła swój wkład do nieformalnych rozmów, jakie przywódcy państw i rządów przeprowadzą w Sofii 16 maja 2018 r. na temat badań naukowych i innowacji oraz działań koniecznych do zapewnienia Europie konkurencyjności w świecie.
Odnowiona agenda europejska w dziedzinie badań naukowych i innowacji obejmuje szereg konkretnych działań na rzecz zwiększenia innowacyjności w Europie i zapewnienia nam trwałego dobrobytu.
Wiceprzewodniczący Komisji Jyrki Katainen, odpowiedzialny za miejsca pracy, wzrost, inwestycje i konkurencyjność, stwierdził: - Europa realizuje badania naukowe na światowym poziomie i ma solidną bazę przemysłową. Ale musimy jeszcze bardziej się postarać – dużo bardziej – aby nasze wybitne osiągnięcia przekuć w sukces. Nowe megatrendy, takie jak sztuczna inteligencja czy gospodarka o obiegu zamkniętym, przyniosą ogromne zmiany w społeczeństwie i gospodarce. Musimy działać szybko, aby móc sterować nową falą innowacji i wyznaczać standardy światowym konkurentom.
Carlos Moedas, komisarz ds. badań, nauki i innowacji, dodał: - Przy rosnącej konkurencji w świecie Europa musi podjąć pilne działania w zakresie badań naukowych i innowacji. Proponowane 100 mld euro w przyszłym unijnym programie w zakresie badań naukowych i innowacji będzie solidnym impulsem. Ale Europa musi także zreformować system finansowania przełomowych innowacji poprzez utworzenie nowej Europejskiej Rady ds. Innowacji oraz zbliżenie się do obywateli, stosując misyjne podejście do badań naukowych i innowacji. Potrzebujemy nieulegających dezaktualizacji przepisów, a także musimy przyciągnąć więcej prywatnych inwestycji, zwłaszcza w kapitał wysokiego ryzyka.
Nadszedł czas, abyśmy podnieśli sobie poprzeczkę. Musimy podjąć działania, aby pomóc Europie stać się prawdziwie światową siłą napędową innowacji, do czego ma ona wszystkie potrzebne uwarunkowania. Komisja z zadowoleniem przyjęła informację o decyzji przewodniczącego Rady Europejskiej o wpisaniu do kalendarza debaty liderów na temat badań naukowych i innowacji i zachęca ich do omówienia i wskazania strategicznych kierunków dla proponowanych działań, w tym poprzez:
Kontekst
Europa, zamieszkiwana przez zaledwie 7 proc. światowej populacji, generuje 20 proc. światowych inwestycji w badania naukowe i rozwój, wydaje jedną trzecią wysokiej klasy publikacji naukowych oraz zajmuje dominującą pozycję w świecie w takich sektorach przemysłu jak farmaceutyka, chemikalia, inżynieria mechaniczna i moda.
Europa jest stosunkowo silna, jeśli chodzi o zdolność dodawania i podtrzymywania wartości istniejących produktów, usług i procesów (tzw. innowacje stopniowe). Obserwowaliśmy to w tak różnych sektorach jak przestrzeń kosmiczna, aeronautyka, farmaceutyki, elektronika, energia odnawialna, bioprzemysł i zawansowane systemy produkcji. Poczyniliśmy także kroki w kierunku wsparcia innowacji poprzez kluczowe technologie prorozwojowe, takie jak robotyka, fotonika i biotechnologia. Technologie te mogą być stosowane w wielu branżach i mają kluczowe znaczenie dla rozwiązywania najważniejszych problemów społecznych.
Jednak w wielu dziedzinach Europa pozostaje w tyle. Unijne firmy wydatkują mniej na innowacje niż ich konkurenci (1,3 proc. PKB Europy w porównaniu do 1,6 proc w Chinach, 2 proc w USA, 2,6 proc w Japonii i 3,3 proc w Korei Południowej). Kapitał wysokiego ryzyka pozostaje w Europie zapóźniony. W 2016 r. inwestorzy kapitału wysokiego ryzyka zainwestowali ok. 6,5 mld euro w UE, natomiast w USA było to 39,4 mld euro, a fundusze typu venture capital są w Europie zbyt małe – średnio 56 mln euro wobec 156 mln euro w USA. W konsekwencji firmy te przenoszą się do środowisk, gdzie mają większe szanse na szybki rozwój. W UE siedzibę ma zaledwie 26 firm typu start-up o wartości rynkowej ponad 1 mld dolarów wobec 109 takich firm w USA i 59 w Chinach. Nakłady na inwestycje publiczne w całej Unii wynoszą poniżej docelowego poziomu 3 proc. PKB i rozkładają się nierównomiernie pomiędzy unijnymi regionami, z największą ich koncentracją w Europie Zachodniej. Ponadto 40 proc. pracowników w Europie nie posiada niezbędnych kwalifikacji cyfrowych.
Innowacje napędzane technologią, cyfryzacja i światowe megatrendy, takie jak sztuczna inteligencja i gospodarka o obiegu zamkniętym, oferują ogromne możliwości, ale niosą ze sobą także nowe wyzwania. Konkurencja w świecie zaostrza się i zagraża wiodącej pozycji Europy w kluczowych branżach. Europa musi zwiększyć swój potencjał innowacyjny, by utrzymać i podnosić poziom europejskiego stylu życia.